سند موسیقی با نگاه نو تدوین شدگزارش عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه موسیقی در سال ۱۴۰۳
اتاق خبر به روایت از خبرگزاری ایرنا - وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت چهاردهم با رویکرد «مردمی‌سازی و عدالت فرهنگی» برنامه‌های متعددی را در حوزه موسیقی اجرا کرده است. این گزارش به بررسی اقدامات این وزارتخانه در یک سال اخیر، از جمله بازنگری سند ملی موسیقی، پایبندی به مجوزهای کنسرت‌ها، برگزاری جشنواره‌ها و کنسرت‌های بین‌المللی و داخلی، و واکنش به مسائل اجتماعی می‌پردازد.
انتصابات کلیدی
در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۳، سیدعباس صالحی با کسب رای اعتماد مجلس به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت چهاردهم منصوب شد. وی در ۱۲ آبان ۱۴۰۳، نادره رضایی را به عنوان معاون امور هنری این وزارتخانه انتخاب کرد. رضایی در اقدامی قابل توجه، برای دومین بار از پیگیری قضایی علیه یک خبرنگار حوزه موسیقی صرف‌نظر کرد، که نشان‌دهنده رویکرد تعاملی با رسانه‌ها است. همچنین، بابک رضایی در ۳۱ فروردین ۱۴۰۴ به عنوان مدیرکل دفتر موسیقی منصوب شد و با انتشار «پیمان‌نامه» بر پاسخگویی و حمایت از ایده‌های نو در حوزه موسیقی تأکید کرد.
بازنگری سند ملی موسیقی
سند ملی موسیقی که در ۲۶ خرداد ۱۴۰۳ در دولت سیزدهم رونمایی شده بود، در دولت چهاردهم مورد بازنگری قرار گرفت. جلسات متعددی در ماه‌های بهمن و اسفند ۱۴۰۳ و همچنین ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ با حضور اعضای ستاد اجرایی سند برگزار شد. در این جلسات، حمیدرضا نوربخش به عنوان سخنگوی ستاد معرفی شد. وزیر فرهنگ تأکید کرد که این سند مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و لازم‌الاجراست و همه نهادها موظف به رعایت آن هستند. پایبندی به مجوزهای صادرشده و جلوگیری از لغو کنسرت‌ها از اولویت‌های این سند بوده است. به عنوان مثال، کنسرت گروه «لیان» در اصفهان و فستیوال «کوچه» در بوشهر با موفقیت برگزار شدند.
جشنواره‌های موسیقی
جشنواره ملی موسیقی جوان
هفدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان: این جشنواره در ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ فراخوان خود را منتشر کرد و در چهار بخش «موسیقی دستگاهی ایران»، «موسیقی نواحی»، «موسیقی کلاسیک» و «آهنگسازی» برگزار شد. پس از بررسی ۲۱۱۷ اثر از ۳۱ استان، ۲۸۹ نفر به مرحله نهایی راه یافتند و در نهایت ۴۳۰ نفر در بخش‌های مختلف رتبه‌های اول تا سوم را کسب کردند.
هجدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان: فراخوان این جشنواره در اردیبهشت ۱۴۰۴ منتشر شد و ۱۶۳۳ اثر دریافت کرد. این جشنواره از ۱۱ تا ۲۶ شهریور ۱۴۰۴ در تالار رودکی برگزار می‌شود.
جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر
چهلمین جشنواره: این جشنواره از ۲۳ تا ۲۹ بهمن ۱۴۰۳ در تهران و ۲۰ استان برگزار شد. با حضور ۱۰۶ گروه و ۱۷۷۱ نوازنده و خواننده، این رویداد میزبان گروه‌هایی از کشورهای ترکیه، هند، هلند، تونس، اسپانیا و ارمنستان بود. افزایش ۴۰ درصدی حضور بانوان در این دوره و تغییر زمان اجراهای بانوان به ساعات مناسب‌تر (۱۶ و ۱۹) از نکات برجسته بود.
چهل‌ویکمین جشنواره: شورای سیاست‌گذاری این جشنواره با حضور افرادی چون نادره رضایی، بابک رضایی، و آرش امینی (دبیر جشنواره) تشکیل شد و بر حضور پررنگ‌تر بانوان تأکید کرد.
جشنواره موسیقی نواحی
هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی ایران قرار بود در مهر ۱۴۰۳ برگزار شود، اما به دلیل تغییر میزبان به هرمزگان، از ۵ تا ۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ در بندرعباس برگزار شد. این جشنواره با حضور ۱۰۶ هنرمند از ۲۲ استان آغاز شد، اما به دلیل حادثه بندر شهیدرجایی ناتمام ماند و روز دوم به اجرای مویه‌ها و غم‌نامه‌ها اختصاص یافت.
کنسرت‌ها و اجراهای صحنه‌ای
از تیر ۱۴۰۳ تا ۲۶ مرداد ۱۴۰۴، بیش از ۶۶۷۹ کنسرت برگزار شد و مجوز برای ۲۹۴۰ اجرای صحنه‌ای صادر شد. همچنین مجوزهایی برای ۳۰۵ آلبوم موسیقی، ۱۲۸۰۹ تک‌آهنگ، ۱۹۷ نماهنگ، و ۶۱ گروه اعزامی به خارج از کشور صادر شد. کنسرت‌های ویژه شامل:
منظومه سیمرغ (قاف) به رهبری فرهاد فخرالدینی.
کنسرت لئو روخاس پس از پنج سال در تالار وزارت کشور.
کنسرت رایگان سمفونی نوروز به رهبری آرش امینی.
اجرای کامکارها با عنوان «آتش زنده» پس از ۶ سال.
کنسرت علیرضا قربانی در مجموعه ورزشی آزادی.
ارکسترهای ملی و سمفونیک
ارکستر سمفونیک تهران: در سال ۱۴۰۳، ۲۲ اجرا با هشت عنوان برنامه در تالار وحدت برگزار کرد.
ارکستر موسیقی ملی ایران: ۱۱ سانس کنسرت و اجرای پوئم سمفونی «دیار علویان» در ساری را به صحنه برد.
طرح «طرز تازه» بنیاد رودکی منجر به برگزاری ۱۴۲ سانس کنسرت در تالار وحدت و ۸۹ اجرا در تالار رودکی شد.
واکنش به مسائل اجتماعی
در پی جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کنسرت‌ها را تا اطلاع ثانوی متوقف کرد و پویش «به نام ایران: همبستگی ملی، دفاع میهنی» را راه‌اندازی کرد. کنسرت‌های رایگانی از ۱ تا ۴ تیر ۱۴۰۴ در قالب این پویش برگزار شد. همچنین، ویژه‌برنامه «خیمه هنر» در محرم ۱۴۰۴ با هدف همدلی با مردم اجرا شد.
اقدامات دفتر موسیقی
کنترل قیمت بلیت کنسرت‌ها: دفتر موسیقی در واکنش به افزایش قیمت بلیت‌ها، شیوه‌نامه قیمت‌گذاری را تدوین کرد و افزایش قیمت بدون تأیید این دفتر را غیرقابل قبول اعلام کرد.
ایمنی سالن‌ها: الزام دریافت تأییدیه سازمان آتش‌نشانی برای سالن‌های کنسرت اعلام شد.
انتصابات جدید: اسحاق شکری به عنوان مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و اعضای جدید هیأت امنای این انجمن معرفی شدند.
کلام آخر؛
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۱۴۰۳ با تمرکز بر «مردمی‌سازی و عدالت فرهنگی»، گام‌های مؤثری در بازنگری سند ملی موسیقی، حمایت از اجراهای صحنه‌ای، و برگزاری جشنواره‌های ملی و بین‌المللی برداشت. این اقدامات در کنار توجه به مسائل اجتماعی و همدلی با مردم، نشان‌دهنده تعهد این وزارتخانه به توسعه فرهنگی و هنری کشور است.
